Οι πρώτες αναφορές εφαρμογής του βελονισμού για θεραπευτικούς σκοπούς εμφανίζονται στην αρχαία Κίνα ως τμήμα της κινεζικής φιλοσοφίας και του τρόπου αιτιολογικής προσέγγισης των διαφόρων νόσων. Σύμφωνα με την παραδοσιακή κινέζικη ιατρική, στο ανθρώπινο σώμα ρέει απρόσκοπτα ζωτική ενέργεια (Τσι) κατά μήκος πολύπλοκων καναλιών, των μεσημβρινών που συνδέονται μεταξύ τους, αλλά και με τα διάφορα όργανα του σώματος.
Οποιαδήποτε διαταραχή στη ροή αυτή της ενέργειας έχει ως αποτέλεσμα την εκδήλωση της ασθένειας και η τοποθέτηση των βελονών σε συγκεκριμένα σημεία των μεσημβρινών αποσκοπεί στην αποκατάσταση της  ενεργειακής τους ισορροπίας και κατ’ επέκταση της υγείας.

Ο ιατρικός βελονισμός αναγνωρίζεται επίσημα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως θεραπευτική μέθοδος με πληθώρα ενδείξεων που δρα συμπληρωματικά με την κλασική ιατρική, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση συγκεκριμένων παθολογικών καταστάσεων.

Στην Ελλάδα η εφαρμογή του βελονισμού έχει κατοχυρωθεί με αποφάσεις του Υπουργείου Υγείας και του ΚΕΣΥ, θέτοντας ως βασική προϋπόθεση την άσκησή
του αποκλειστικά από ιατρούς και μετά από την απαιτούμενη εκπαίδευση (αριθμός απόφασης 574/Α4/1191/21-2-1980). Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι, όπως συμβαίνει και με οποιαδήποτε άλλη θεραπευτική μέθοδο, πρέπει πριν την εφαρμογή του βελονισμού να έχει  προηγηθεί η ενδεδειγμένη διαγνωστική προσέγγιση του ασθενούς με βάση τους κανόνες και τις ενδείξεις της ιατρικής επιστήμης. Ο ιατρός έχει εκπαιδευθεί στην άσκηση του ιατρικού βελονισμού και έχει λάβει την απαιτούμενη πιστοποίηση κατόπιν εξετάσεων από το Εκπαιδευτικό Ινστιτούτο βελονισμού Ελλάδας.

• Οσφυαλγία ,Ισχυαλγία, Αυχεναλγία
• Μεσοπλεύριος νευραλγία
• Ινομυαλγία
• Αντιμετώπιση μυοπεριτονιακών σημείων πυροδότησης (Trigger points)
• Πόνοι περιόδου
• Κεφαλαλγίες
• Μεθερπητική νευραλγία
• Τενοντίτιδες
• Αρθρίτιδες – οστεοαρθρίτιδα των αρθρώσεων των άνω και των κάτω άκρων
• Νευραλγία τριδύμου
• Ημικρανίες
• Σύνδρομο της κροταφογναθικής άρθρωσης
• Διαστρέμματα

Η ερμηνεία του τρόπου δράσης του βελονισμού στην αντιμετώπιση πολλών παθήσεων και κυρίως επώδυνων καταστάσεων του μυοσκελετικού συστήματος έχει γίνει αντικείμενο επιστημονικής έρευνας τις τελευταίες δεκαετίες με πολλές δημοσιευμένες μελέτες στη διεθνή βιβλιογραφία. Σε γενικές γραμμές η επίδραση του βελονισμού μπορεί να συνοψισθεί σε 3 επίπεδα:
1. Σε τοπικό επίπεδο, η είσοδος της βελόνας στον πάσχοντα ιστό (όπως για παράδειγμα σε ένα επώδυνο μυϊκό σημείο – trigger point) προκαλεί τη λύση του μυϊκού σπασμού και την απελευθέρωση στην περιοχή ουσιών
που προκαλούν αύξηση της αιμάτωσης και αναλγησία.
2. Στο επίπεδο του νωταίου μυελου το ερέθισμα από την είσοδο της βελόνας μπλκάρει τη διέλευση των αλγεινών ερεθισμάτων προς τον εγκέφαλο.
3. Στο επίπεδο του εγκεφάλου έχει αποδειχθεί με πολυάριθμες μελέτες με λειτουργική μαγνητική τομογραφία (f-MRI) η έκλυση σεροτονίνης και  νευροπεπτιδίων όπως οι ενδορφίνες οι οποίες έχουν αναλγητική και ηρεμιστική δράση.

Κάθε συνεδρία βελονισμού διαρκεί κατά μέσο όρο περίπου 30 λεπτά, μπορεί όμως να διαφέρει ανάλογα με την θεραπευόμενη κατάσταση και τη χρονιότητά της. Επίσης ο αριθμός και η συχνότητα των συνεδριών ποικίλει ανάλογα με το πρόβλημα και τον βαθμό ανταπόκρισης του κάθε ασθενή στη θεραπεία. Μια αρχική εκτίμηση μπορεί να διατυπωθεί μετά την πρώτη εξέταση.

Ο ηλεκτροβελονισμός ενισχύει την ένταση και τη διάρκεια του επιδιωκόμενου θεραπευτικού αποτελέσματος του βελονισμού. Συνίσταται στη σύνδεση επιλεγμένων βελονών μέσω λεπτών ηλεκτροδίων με ειδικό ιατρικό μηχάνημα ηλεκτροβελονισμού το οποίο παράγει ηλεκτρικούς παλμούς  προκαθορισμένης συχνότητας και έντασης. Τα ηλεκτρικά ερεθίσματα όταν διεγείρουν συγκεκριμένα σημεία βελονισμού ανάλογα με το επιλεγόμενο πρωτόκολλο και τις παραμέτρους του μηχανήματος, ενισχύουν την παραγωγή σεροτονίνης και ενδορφινών με αποτέλεσμα καλύτερη και μεγαλύτερης διάρκειας αναλγησία, ηρεμιστική και αντικαταθλιπτική δράση. Επίσης υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που δείχνουν βελτίωση του μεταβολικού προφίλ, επαγωγή της λιπόλυσης και της τοπικής παραγωγής κολλαγόνου με συνέπεια την ευρεία χρήση του ηλεκτροβελονισμού και σε πρωτόκολλα ελέγχου του σωματικού βάρους και της κοσμητικής ιατρικής.

Ο βελονισμός είναι μια μέθοδος στην οποία δεν χρησιμοποιούνται φάρμακα ή άλλες χημικές ουσίες, ενώ οι βελόνες είναι αποστειρωμένες και μιας χρήσεως.
Παράλληλα, τα σημεία βελονισμού απολυμαίνονται πριν τη θεραπεία με αλκοολούχο αντισηπτικό διάλυμα. Χάρη στα παραπάνω, ο βελονισμός πρακτικά στερείται παρενεργειών, επιπλοκών και αλλεργικών αντιδράσεων, πέρα από μικρής έκτασης μελανιές που μπορεί να συμβούν σε κάποιες περιοχές του σώματος και υποχωρούν μετά από λίγες ημέρες.